Sản phẩm mây tre đan Bao La không đủ cung ứng thị trường

Luẩn quẩn

Gần 5 năm kể từ khi chuyển đổi theo Luật HTX nhưng đến nay HTX NN Thuận Hòa, xã Hương Phong (TX. Hương Trà) vẫn chưa có nhiều thay đổi so với trước. Trụ sở làm việc vẫn phải nhờ tạm một gian nhà của trường mầm non cũ (không sử dụng). Các hoạt động SXKD cũng chỉ xoay quanh dịch vụ khâu giống, làm đất, các loại vật tư nông nghiệp… với quy mô nhỏ lẻ.

Giám đốc HTX NN Thuận Hòa, ông Nguyễn Ngọc Bình thừa nhận, từ khi chuyển đổi theo luật mới, hoạt động SXKD của HTX có những chuyển biến tích cực, nợ tồn đọng từ nhiều năm trước đã được giải quyết. Để thúc đẩy phát triển SXKD, HTX vẫn còn lúng túng, gặp nhiều trở ngại. Định hướng của HTX là tận lợi dụng tiềm năng địa phương phát triển nuôi trồng thủy sản, thu hoạch và bao tiêu sản phẩm thủy sản, lúa… Điều này đòi hỏi nguồn vốn rất lớn có thể đến vài tỷ đồng, trong khi tài sản của HTX hiện nay rất ít, không có khả năng thế chấp vay vốn ngân hàng.

HTX NN Thủy Dương, phường Thủy Dương (TX. Hương Thủy) được đánh giá là một trong những đơn vị dẫn đầu của thị xã và toàn tỉnh về hiệu quả hoạt động SXKD. Nhưng theo ông Phùng Độ, Giám đốc HTX NN Thủy Dương thì hoạt động SXKD vẫn chưa đáp ứng yêu cầu, định hướng. Lĩnh vực kinh doanh chính của HTX chỉ xoay quanh các dịch vụ nông nghiệp quy mô nhỏ lẻ. Mới đây HTX liên kết với các hộ trồng mướp đắng mở rộng diện tích, tiêu thụ sản phẩm phục vụ chế biến trà mướp theo mô hình chuỗi giá trị. Tuy nhiên, vấn đề đầu tư công nghệ chế biến, kiểm nghiệm chất lượng đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm, định hướng thị trường tiêu thụ sản phẩm vẫn còn lúng túng, thiếu ổn định.

HTX NN Quảng Thọ 2, xã Quảng Thọ (Quảng Điền) nổi tiếng với mô hình liên kết tiêu thụ sản phẩm, chế biến trà rau má. Sản phẩm của HTX đã có “chỗ đứng” vững chắc trên thị trường tại nhiều tỉnh, thành trong cả nước. Mới đây, HTX dự định đầu tư công nghệ chế biến cao rau má nhưng gặp phải một số khó khăn.

Giám đốc HTX NN Quảng Thọ 2, ông Nguyễn Lương Trí cho rằng, đa dạng hóa sản phẩm chế biến từ rau má là điều cần thiết, phù hợp với nhu cầu thị trường. Định hướng của HTX là chế biến thêm sản phẩm cao rau má, tuy nhiên nguồn vốn đầu tư công nghệ tương đối lớn, còn đòi hỏi cán bộ kỹ thuật, chuyên môn cao, đồng thời việc quảng bá thương hiệu, tìm kiếm thị trường ổn định… là điều mà HTX đang lúng túng.

Chưa quan tâm, đầu tư đúng mức

Lãnh đạo UBND huyện Phong Điền lý giải, việc các HTX vẫn luẩn quẩn, lúng túng trong quá trình thúc đẩy hoạt động SXKD là do nhận thức về HTX kiểu mới và Luật HTX năm 2012 của hầu hết cán bộ cơ sở và người dân chưa thấu đáo. Khi tham gia HTX, các thành viên chưa thấy hết nghĩa vụ và trách nhiệm của mình đối với kinh tế HTX. Thậm chí, một số lớn thành viên sau khi đóng cổ phần thì phó mặc cho ban quản trị, thờ ở trong mọi hoạt động…

Các HTX còn thiếu sự liên kết, liên doanh với doanh nghiệp, chưa phát huy sức mạnh trong hoạt động SXKD. Nguồn vốn đầu tư cơ sở hạ tầng cho HTX còn ít, chủ yếu hỗ trợ xây dựng hạ tầng thủy lợi, giao thông nội đồng, còn cơ sở sản xuất giống, bảo quản, chế biến, phơi sấy, nhà kho, cửa hàng, trụ sở làm việc… chưa được quan tâm. Các HTX ít tìm hiểu, nắm bắt nhu cầu thị trường, SXKD vẫn dựa vào những cái mình đã có, chưa có sự định hướng, đa dạng mô hình nhằm mang lại hiệu quả kinh tế cao.

Phó Ban chỉ đạo Phát triển kinh tế tập thể (KTTT) huyện Phú Lộc, ông Nguyễn Văn Thông khẳng định, mô hình KTTT mà nòng cốt là HTX còn nhiều hạn chế, số lượng thành viên chưa nhiều, chưa có kế hoạch, phương án hoạt động cụ thể nên thường bị động trong việc thực hiện các dịch vụ đầu vào, đầu ra sản phẩm. Đa phần cán bộ quản lý HTX có trình độ quản lý, năng lực điều hành hạn chế, thiếu chuyên môn nghiệp vụ, chủ yếu phụ thuộc vào kinh nghiệm tự có. Cán bộ quản lý HTX hầu hết không có vốn, hoặc có rất ít, hoạt động chủ yếu dựa vào chính sách hỗ trợ của Nhà nước, vẫn còn nặng tư tưởng trông chờ ỷ lại, chưa mạnh dạn tổ chức SXKD nên hiệu quả rất thấp…