Xác định việc phát triển và ứng dụng công nghệ thông tin là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu nhằm hiện đại hóa các quy trình nghiệp vụ, Kho bạc Nhà nước đang tiến dần tới mục tiêu từng bước hình thành các nền tảng công nghệ hiện đại, hướng tới hình thành Kho bạc số vào năm 2030.

Nâng cao tính minh bạch

Với việc hoàn thành triển khai Hệ thống thông tin quản lý Ngân sách và Kho bạc (TABMIS) vào năm 2012, Kho bạc Nhà nước đã tiếp nhận vận hành hệ thống thông tin lõi phục vụ công tác quản lý ngân sách ngành Tài chính, kết nối hệ thống Kho bạc Nhà nước, kết nối các cơ quan tài chính từ trung ương đến địa phương và các đơn vị Bộ ngành với tổng số trên 12.000 người sử dụng.

Hệ thống đã góp phần hết sức quan trọng vào việc cải cách cơ chế chính sách, quy trình nghiệp vụ, cải cách hành chính, hiện đại hóa công nghệ trong hoạt động quản lý tài chính, ngân sách của Kho bạc Nhà nước và Bộ Tài chính, thúc đẩy thanh toán điện tử, giao dịch không tiền mặt, trao đổi thông tin ngân sách nhà nước…

Việc triển khai thành công hệ thống TABMIS là một dấu mốc rất quan trọng trong ứng dụng CNTT của Kho bạc Nhà nước,được các tổ chức quốc tế đánh giá cao. Bởi lẽ, Việt Nam là một trong số ít quốc gia triển khai thành công Hệ thống thông tin quản lý tài chính, ngân sách tập trung rất lớn với quy mô cả nước dựa trên nền tảng công nghệ hoạch định nguồn lực (ERP).

Hệ thống TABMIS đã được triển khai áp dụng ổn định từ năm 2012 tại các cơ quan thuộc Bộ Tài chính, các cơ quan tài chính và kho bạc nhà nước cấp tỉnh, cấp huyện tại 63 tỉnh, thành phố toàn quốc góp phần nâng cao tính minh bạch trong thực hiện kế toán thu - chi ngân sách nhà nước.

Nhiều hoạt động nghiệp vụ Kho bạc được ứng dụng công nghệ hiện đại. Ảnh: Tuệ Anh

Với mục tiêu tiếp tục cải cách thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ tốt nhất cho đơn vị giao dịch, Kho bạc Nhà nước đã xây dựng và đưa vào triển khai hệ thống dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, 4 thuộc chức năng quản lý quỹ ngân sách Nhà nước của Kho bạc Nhà nước.

Hệ thống dịch vụ công trực tuyến cho phép đến hết năm 2019 triển khai đạt 94% số đơn vị giao dịch với Kho bạc Nhà nước cấp tỉnh/quận/thị xã, tức khoảng trên 27.000 đơn vị tham gia dịch vụ công trực tuyến. Tính đến hết tháng 3/2020 đạt 100% số đơn vị giao dịch với KBNN cấp tỉnh/quận/thị xã, tương đương trên 28.000 đơn vị tham gia dịch vụ công trực tuyến. Dự kiến đến hết 31/12/2020 đạt 100% số đơn vị giao dịch trên toàn quốc.

Cùng với TABMIS và dịch vụ công trực tuyến, Kho bạc Nhà nước cũng đã triển khai hệ thống Thanh toán song phương với các ngân hàng thương mại và Thanh toán liên ngân hàng với Ngân hàng nhà nước. Các hệ thống thanh toán được giao diện trực tiếp với hệ thống TABMIS để tiến tới thực hiện tài khoản thanh toán tập trung của Kho bạc Nhà nước.

Bên cạnh đó, Kho bạc Nhà nước đã triển khai thêm các ứng dụng để phục vụ đầy đủ các chức năng của KBNN như: Thanh toán điện tử Liên kho bạc; Ứng dụng Tổng kế toán nhà nước; Ứng dụng dự báo luồng tiền trong KBNN; Ứng dụng Quản lý trái phiếu Chính phủ phát hành tại KBNN trung ương... Kho bạc Nhà nước đã hoàn thành xây dựng kho dữ liệu, là một trong những cơ sở dữ liệu chuyên ngành làm nguồn cung cấp cho cơ sở dữ liệu quốc gia về Tài chính.

Trong những năm gần đây, Kho bạc Nhà nước đã triển khai hạ tầng CNTT theo hướng tập trung, ứng dụng công nghệ ảo hóa và điện toán đám mây, vừa đảm bảo hạ tầng CNTT hoạt động ổn định, đồng thời sử dụng linh hoạt, hiệu quả hạ tầng mạng, máy chủ, lưu trữ. Nhờ vậy đã đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu của các hoạt động nghiệp vụ, đặc biệt trong giai đoạn cao điểm như: Hệ thống thông tin tích hợp ngân sách và kho bạc TABMIS với 15.000 người sử dụng và trên 8.000 người sử dụng đồng thời; Hệ thống Dịch vụ công phục vụ trên 55.000 đơn vị sử dụng ngân sách tính đến cuối năm 2019; Hệ thống Tổng kế toán, Kho dữ liệu và các ứng dụng nghiệp vụ khác của KBNN…

Hoạt động nghiệp vụ tại KBNN Ninh Thuận. Ảnh: Tuệ Anh

Kho bạc Nhà nước cũng triển khai đồng bộ các giải pháp để đảm bảo an toàn thông tin. Kho bạc Nhà nước đã xây dựng ban hành chính sách, quy định và các giải pháp kỹ thuật về an toàn thông tin. Công tác kiểm tra, đánh giá an ninh mạng được triển khai định kỳ. Công tác đào tạo nâng cao nhận thức cho người sử dụng, đào tạo cán bộ kỹ thuật được chú trọng… Những hoạt động này đã góp phần đảm bảo An toàn thông tin cho hệ thống CNTT của KBNN, phục vụ kịp thời cho các hoạt động nghiệp vụ của hệ thống KBNN từ Trung ương đến địa phương.

Ngoài ra, đội ngũ cán bộ công nghệ thông tin thuộc Kho bạc Nhà nước được đào tạo thường xuyên để nâng cao trình độ, năng lực quản trị vận hành hệ thống thông tin lớn, được chuyên môn hóa theo từng mảng công việc.

Ứng dụng thành quả cách mạng 4.0

Cùng với những kết quả ứng dụng CNTT quan trọng đã đạt được trong thời gian qua, Kho bạc Nhà nước đặt mục tiêu tiếp tục ứng dụng và từng bước hình thành các nền tảng công nghệ hiện đại hướng tới hình thành Kho bạc số vào năm 2030.

Để đạt được mục tiêu này, Kho bạc nhà nước xác định một trong những nhiệm vụ quan trọng là xây dựng và triển khai kiến trúc tổng thể hệ thống CNTT của KBNN giai đoạn 2021 – 2030 phù hợp với khung kiến trúc Chính phủ điện tử và kiến trúc Chính phủ điện tử ngành tài chính, đảm bảo khả năng trao đổi thông tin theo thời gian thực với các hệ thống CNTT của các Bộ, ngành, địa phương và các đơn vị có liên quan.

Kho bạc Nhà nước sẽ phải xây dựng và triển khai lộ trình nâng cấp, phát triển hệ thống TABMIS và các hệ thống CNTT thành hệ thống ngân sách và kế toán nhà nước số (VDBAS) có khả năng cung cấp thông tin, báo cáo đa chiều và mở rộng khả năng truy cập (trực tiếp hoặc gián tiếp) tới người dân, doanh nghiệp và các cơ quan, đơn vị. Hệ thống đóng vai trò là hệ thống lõi trong kiến trúc CNTT Kho bạc Nhà nước, tích hợp, kết nối dữ liệu tự động với các hệ thống, ứng dụng CNTT có liên quan; sử dụng các công nghệ hiện đại nhằm nâng cao tính công khai, minh bạch và đáp ứng yêu cầu quản lý tài chính – ngân sách.

Bên cạnh đó, cung cấp các dịch vụ kho bạc và dữ liệu mở về tài chính – ngân sách quốc gia, góp phần xây dựng nền hành chính phục vụ cũng là nhiệm vụ đặt ra trong thời gian tới. Đồng thời, Kho bạc Nhà nước cho biết sẽ nghiên cứu ứng dụng thành quả kỹ thuật của cách mạng công nghiệp 4.0, đảm bảo toàn bộ các hoạt động quản lý, quản trị và cung cấp dịch vụ được thực hiện trên môi trường số hóa.

Tuệ Anh